تاج‌محل (به هندی: तIज महल، به اردو: تاج محال): مقبره‌ای است با ۵۸ متر بلندی، ۵۶ متر پهنا که در نزدیکی اگرا در ایالت اوتار پرادش هندوستان بر روی یک تخته عظیم ۱۰۰ متر × ۱۰۰ متر مرمرین ساخته شده‌است. این بنای بزرگ، در یک باغ پهناور ۱۸ هکتاری قرار دارد، که در مرکز این باغ برکه آب طولانی‌ای وجود گرفته‌است. تاج محل به دستور شاه جهان، امیر گورکانی هند به منظور یادبود از همسر محبوبش ممتاز محل که در سال ۱۶۳۱ (میلادی) بهنگام وضع حمل فوت کرد بنا شده‌است. وى از شوهرش درخواست كه پس از وى زنی نگیرد و براى او مقبره‌اى بسازد كه بدان نام وى جاويد بماند.

همانطور که مشخص است، نام این بنای زیبا ایرانی می‌باشد. این ساختمان بر پایه مخلوطی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی تاسیس شده‌است و در ساخت آن ۲۰،۰۰۰ هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا به‌خصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی شرکت داشته‌اند. آغاز ساخت تاج‌محل سال ۱۶۳۲ بود و پایان آن سال ۱۶۴۸ (میلادی) به انجام رسید.

تاج محل در ۲۰۰ کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند واقع شده‌است.

دروازه هند نام طاقی است که اشغالگران انگلیس آن را بنا نهاده‌اند، این طاق در منطقهٔ «کـفّلابـه» ودر مدخل بندرگاه و در کنار دریا واقع می‌باشد. هنگامی که پادشاه انگلیس «جورج ششم» می‌خواستند از بندر بمبئی دیدن نماید، سربازان انگلیس که شهر بمبئی در تصرف داشتند طاقی در کنار دریا بنا نهادند که هنگامی که پادشاه از کشتی سلطنتی خود پائین آید از زیر این طاق عبور نماید و وارد شهر شود. بعد از اتمام ساختمان طاق نام آن را «دروازه هند» یا (گیت اوف هندیا) گذاشتند.

بر تخته سنگ بزرگی که بر سر در طاق دروازه هند قرار دارد، نام پادشاه انگلستان «جورج ششم» وتاریخ ورود او به شهر بمبئی حک شده‌است. این مکان یکی از اماکن مشهور وتاریخی و گردشگری بمبئی به شمار می‌آید.

نا گفته نماند که اشغالگران انگلیس مدت یک قرن (صدسال) بر این شهر حاکم بودند. ساختمانهای زیباه ومجلل وبناهای تاریخی متعددی از خود در این شهر بزرگ برجای گذاشته‌اند. هندی‌ها از انگلیس‌ها بنام گفورا یاد می‌کنند. یکی از دوستان هندی ما ، وقتی از ایشان در مورد تاریخ بنای «کاتدرائیه بمبئی» پرسیدیم ، به زبان هندی گفتند:(یی بلدنگ گوره بنایاهه). یعنی این ساختمان انگلیس‌ها (گفورا) ساخته‌اند.

دهلی نو (به هندی: नई दिलॿली، به پنجابی: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ، به اردو: نئی دلی) پایتخت کشور هندوستان است.

دهلی نو در اصل منطقه‌ای شهری درون کلان‌شهر دهلی است. دهلی نو همچنین مرکز حکومت ناحیه پایتختی ملی دهلی است.
تاریخچه

از سال ۱۷۷۲ تا ۱۹۱۱ شهر کلکته پایتخت هندوستان بود ولی به خاطر مرکزیت دهلی، جرج پنجم بریتانیا، که در دههٔ ۱۹۰۰ پادشاه هند به‌شمار می‌آمد پایتخت را از کلکته به دهلی نو منتقل کرد.

بمبئی پایتخت ایالت ماهاراشترا و پرجمعیت‌ترین شهر کشور هند است. نام جدید این شهر مومبای است. این شهر در ساحل غربی کشور هندوستان واقع شده‌است.

بمبئی یکی از شهرهای بزرگ هند وپایتخت تجارتی هندوستان است. بمبئی در دوران قدیم یکی از پایگاهای اشغالگران برتغالیها بوده‌است. همچنین در حدود یک قرن تحت نفوذ حکم اشغالگران انگلیس بوده‌است.

امروزه بمبئی یکی از مراکز بزرگ گردشگری و یکی از بازارهای مدرن هندوستان است.
اماکن تاریخی وتجارتی

• موزه امیر ویلز.

• ایستگاه ملکه فیکتوریا. بزرگترین ایستگاه قطار در بمبئی، یکی از بناهای دوران انگلیس است.

• داگاه عالی بمبئی.

• دروازه هند.

• بازار «کَرافت مارکت» . که یکی از قدیمی ترین بازارهای بمبئی است.

• جزیرهٔ میمونها.

• ده‌ها بازارهای متنوع از ملبوسات وپوشاک وغیره در این شهر بزرگ پرجمعیت‌ وپر رونق وآباد وجود دارد که شامل مشغولات صنایع دستی ، وانتیک وطلا ونقره می‌باشد.

• چپاتی. تفریحگاهی است در کنار دریا، مردم در شبها در این مکان جمع می‌شوند. خانواده‌ها با بچه

هایشان برای استراحت به انجا می‌روند. در رو بروی «چپاتی» ودر وسط آب دریا نزدیک به ساحل یک «بفت» (صنم) بزرگی ساخته‌اند به عرض ۲ متر و ارتفاع چهار متر. نام این بت بزبان هندی «سَمَندَر کفی بَگوان» است. یعنی (خدای دریا). هندوها بر این اعتقادند که اگر کسی دوچار غرق در آب شد این صنم یا این «بفت» اورا نجات خواهد داد. فقط همینکه شخص احساس غرق شدن نمود، سه بار این بت را بزبان هندی صدا کند: (بچاو ، بچاو، بچاو) ، بچاو بمعنای «مرا نجات بده» به زبان هندی. البته قبل از ورود به آب دریا شخصی که موکل این صنم «سَمَندَر کفی بَگوان» است ارشاداتی تقدیم مردم می‌نماید مخصوصا کودکان.

دیوالی از جمله جشنهای هندوان است.

دیوالی یک جشنواره پنج روزه هندوها است که در سراسر هند اجرا می‌شود و تاریخ اجری آن به زمانهای پیش از تاریخ بازمیگردد.

این جشنواره پنج روزه بر اساس گاهشماری هندی، در روز پانزدهم کارتیکا آغاز می‌شود. از آنجایی که محاسبه ماههای هندی، قمری است؛ تاریخ دیوالی در تقویمهای دیگر متغیر است. در سال 2005 دیوالی در روز اول نوامبر بود و در سال آینده در 26 اکتبر آغاز خواهد شد.

طی روزهای قبل از جشن، تمام خانه‌ها پاکیزه و مرتب شده و پنجره‌ها برای خوشامدگویی به لاکشمی (Lakshmi)، الهه توانگری و کامیابی گشوده می‌شوند.

نام دیوالی، تحریف شده واژه دیپاوالی (Deepavali) – دیپا به معنی نور و آوالی به معنای ردیف و صف - و در کل به معنای صفی از نور است. درواقع نمایش نور در این جشنواره یکی از جذابترین بخش‌های آن است. تمام خانه ها، از فقیرانه‌ترین کلبه‌ها تا اشرافی‌ترین کاخها، با نور نارنجی رنگ فانوسهایی به نام دیا (Diya) برای تبریک و سلام به لاکشمی روشن می‌شوند.

فانوس یا دیپ (Deep)، نشانه دانش است و افروختن چراغ دانش در بین مردم به معنای درک فلسفه هر روز خاص از این جشنواره و به عمل درآوردن این فلسفه، در زندگی روزمره است.

طرحهای الوان رنگولی (Rangoli نقوشی سنتی و بسیار زیبا که در روزهای عید و مناسبتها، از دیرباز برای تزیین کف اتاق، حیاط و درگاه خانه ها، برای خوشامد گویی به خدایان ترسیم می‌شده است.این نقاشیها با پودرهای رنگ و توسط زنان اجرا می‌شده است)، گل آرایی و آتش بازی، این فستیوال را که پیام آور شادی، نشاط و خوشبختی در سال جدید است، از شکوه و زیبایی خاصی برخوردار می‌کند.

جشنواره دیوالی در ابعاد وسیع و تقریباً در تمام مناطق هند برگزار می‌شود و درواقع، پیش درآمد سال نو است. دیوالی حتا در کشورهایی چون تایلند، ترینیداد، سیام و مالایا نیز- با تفاوتهایی- اجرا می‌شود.