معرفی کشور
(به اسپانیایی : España) کشوری واقع در شبه جزیره ایبری در جنوب غربی اروپا و از اعضای اتحادیه اروپا است . نام رسمی اسپانیا ، پادشاهی اسپانیا و پایتخت آن ، مادرید میباشد . این کشور در شمال با فرانسه و آندورا ، در غرب با پرتغال ، در جنوب با جبلالطارق و مراکش و هم چنین دارای مرزهای دریایی در شرق با دریای مدیترانه ، و در غرب و شمال با اقیانوس اطلس است .
سرزمین اسپانیا با ۵۰۴٬۰۳۰ کیلومتر مربع مساحت ، ۵۱امین کشور پهناور جهان و دومین کشور بزرگ اروپای غربی بعد از فرانسه است که شامل قسمت اعظم شبه جزیره ایبری ، جزایر بالئارس ، جزایر قناری ، شهرهای سبته (Ceuta) و ملیله در شمال قارهٔ آفریقا و برخی جزایر دیگر واقع در مقابل سواحل این قاره و خود شبه جزیره است . زبان رسمی این کشور اسپانیایی است که امروزه ۵۰۰ میلیون نفر سخنور دارد .
عصر باستان
قدیمیترین ساکنان شبه جزیره بوشهر تشکیل دهندگان تمدّنهای ایبری و باسکی بودهاند . در هزاره اول ق.م. ، بخشی از اقوام سلت وارد مناطق شمال غربی شبه جزیره شدند . از آمیزش سلتها و ایبرها هم ، تمدن سلتایبری در مناطق مرکزی به وجود آمد . در همین دوره ، فنیقیان شهرهایی را در کرانههای مدیترانه و در سواحل اقیانوس اطلس در جنوب کشور بنیان گذاشته - مثل کادیس ، مالاگا و غیره - و در آنها صنعت را رونق دادند .
یونانیان هم به قصد تجارت با مناطق داخلی به عمارت بنادری در کرانههای شمالی مدیترانه پرداختند . در قرن سوم ق.م. ، قرطاج برای دفع از شبکه تجاری خود در برابر رم ، وارد شبه جزیره شده و به استعمار مناطق ایبرنشین و سلتایبرنشین پرداخت . مرکز قرطاجیان در شبه جزیره ، بندر مهم قرطاج هدشت نوین (Cartagena ی کنونی) بود . طیّ جنگهای پونیک ، که بین قرطاج و جمهوری رم به وقوع پیوسته است ، شبه جزیره ایبری مرکز قشونکشیهای کارتاژیان به سمت رم بود .
بعد از دومین جنگ پونیک ، رومیان تسخیر شبه جزیره را شروع کردند و این روند تا سال ۱۹ ق.م. ادامه داشته است . با پیروزی رومیان ، شبه جزیره ایبری جزو امپراتوری رم شد . روند رومیسازی زبانی ، فرهنگی و اقتصادی در اواخر قرن دوم ق.م. شروع شد . اسپانیای کنونی نام و اکثر زبانها و اساس شبکه جادّههای خویش را از این دوره به ارث برده است .
عمق رومی سازی اسپانیا تا حدّی بوده است که سه تن از امپراتورهای رم (Traianus ، Hadrianus و Theodosius I) و همین طور فیلسوف رواقی بزرگ سنکا (Lucius Anneus Seneca) و شعرای نامداری چون مارتیالیس (Marcus Valerius Martialis) و لوکانوس (Marcus Annaeus Lucanus) در این سرزمین به دنیا چشم گشودند . اوّلین شواهد موجود ، تاریخ رواج مسیحیت را در اسپانیا به قرن چهارم م. میرسانند . در سال ۳۸۰ ، امپراتور تئودوسیوس اوّل مسیحیت را دین رسمی کلّ قلمرو رم اعلام کرد .
|
جاذبه های گردشگری
کاخ الحـمـرا
الحـمـرا کاخی است مشرف بر شهر گرانادا (Granada) در اسپانیا، که به عنوان یکی از شاخصترین نمونههای هنر شمال آفریقا (Moorish) و شاید یکی از مشهورترین بناهای اسلامی جهان محسوب میشود. این بنا شامل چندین قسمت مجزا است که در دوره های مختلف ساخته شدهاند. نام کاخ که به معنای سرخگون است، بنا به نظر بسیاری، از رنگ غالب بر بنا گرفته شده است. ساختمان این قصر در دوران بازپس گیری حکومت از مسلمین توسط پادشاهان مسیحی آغاز شد. در حالی که مسیحیان عامی در حال پیشروی بودند، اسپانیا تحت حکومت مسلمین، به بالاترین درجه فرهنگ خود تا آنزمان رسیده بود. ساختار ظریف الحمرا، جزئیات نفس گیر، تجلیل از زندگی، ترکیب طبیعت با طراحی انسان، همه بر این حقیقت صحه میگذارد که بازگشت مسیحیان به اسپانیا، در طی قرون بعد چه فاجعهای به بار آورد.
ساختمان مدور، مربوط به قرن ۱۶ و قصر کارلوس پنجم است، در منتهی الیه سمت چپ آن برج کمارس (Torre de Comares) که بخشی از شبستان یا Serallo است. تالار پذیرش سفرا یا Salón de Embajadores نیز در همین بخش قرار دارد. در حد فاصل اینها محوطه و آب نمای شیران (Lions’ Court) و بارگاه یا Mexuar قرار دارد. در قسمت پشت آن هم قلعه یا Alcazaba قرار گرفته است.
پیشینه اصل بنای الحمرا به قرن ۱۳ برمیگردد، اما درواقع الحمرا مجموعهای از چندین قصر است که هر حاکم، مخصوص به خود بنا کرده است. ایده اصلی موجود در چند ساختمان این مجموعه، کوششهایی برای برای بوجود آوردن بهشت بر روی زمین بوده است.
مسلمانان صحرا نشین که آب برایشان از هر گوهری ارزشمندتر بود، با کشیدن نهرهایی از سرچشمه ها و جویبارها، باغهای کاخ را با چشمه های رویایی، فواره ها و حوضهای کم عمق و پر انعکاس تزیین کردند. صدای زمزمه آب در سراسر باغها و حوض خانه ها به گوش میرسد و کشف چشمه های کوچک، لذت گشتن در باغ را صد چندان میکند.
مسیحیان در سال ۱۴۹۲ گرانادا را تسخیر کردند و چند سال بعد، زمانی که شاه و ملکه کاتولیک، فردیناند (Ferdinand) و ایزابلا (Isabella) درگذشتند، گرانادا برای مدفن آنها انتخاب شد. شاید رویاهای مسلمانان درباره بهشت روی زمین، قلبهای سرد این دو را هم گرم کرده بوده است.
الحمرا شامل ۳ قسمت است: قصر سلطنتی، که مشهورترین بخش آن است و خودش به سه قسمت: بارگاه یا Mexuar ، شبستان یا Serallo و حرم سرا تقسیم شده است، بخشهای دیگر کاخ شامل باغهای پلکانی Generalife و قلعه Alcazba هستند.
بارگاه
بارگاه بخشی از قصر سلطنتی بود، جایی که سلطان به امور روزانه مملکتی و تجاری رسیدگی میکرد. این قسمت از نظر تزیین و تجل به پای بخشهای دیگر کاخ نمیرسد و درواقع از فضایی فروتنانه برخوردار است. ورود به چند اتاق برای مراجعین آزاد بود، از جمله تالار پذیرش و اتاق طلایی که مخصوص کارکنان قصر بود. جذابترین قسمت بارگاه، حیاط خلوت اتاق طلایی بود.
حرم کاخ الحمرا از حیاط شیران منشعب میشود و شامل مجموعهای از اتاقهای زیبا و یک حمام است. در جنوب این سالن به تالار Abencerrajes میرسیم که دارای حیرت انگیزترین سقفها در کل مجموعه است.
سقف یک ۱۶ ضلعی است با تزئینات استالاگمیتی است و توسط پنجرههایی که بر روی گنبد نصب شدهاند و نوری که بر روی آب چشمه کف منعکس میشود، روشن میشود. سقف تالار دو خواهر نیز بسیار شگفت انگیز است و از بیش از ۵۰۰۰ خانه لانه زنبوری ساخته شده است.
در تالار شاهان، به یک اثر نامتعارف هنری برمیخوریم، که تمثالهایی زنده نمایانه از انسان است که در دین اسلام حرام دانسته میشده. سازنده این آثار به احتمال فراوان مسیحی بوده است اما دستور ساخت آنرا سلاطین سلسله نصر صادر کرده بودند.
حمامها آخرین قسمت با اهمیت حرم هستند که نمیتوان به آن داخل شد، اما میتوان درون آنرا از میان پنجره تماشا کرد.
قسمت اعظم بخش شبستان در زمان سلطنت یوسف اول در قرن ۱۴ انجام شده است و دارای تزینات بسیار زیاد بود تا برای شرفیابی سفرا و مهمانان خاص مناسب باشد. این بنا شامل مجموعهای از اتاقها و حیاطهای بسیار زیبا بود و یکی از مناظر دیدنی آن حیاط گل پروانش Patio de los با استخری که از دو طرف با صفی از بوتههای پروانش احاطه شده بود، به شمار میرفت.
در انتهای شمالی شبستان برج کمارس (Torre de Comares) قرار داشت که تالار کشتی (Sala de la Barca) در درون آن واقع شده بود. کمی جلوتر در برج به تالار سفیران میرسیم که بزرگترین و شاید بهترین اتاق در تمام قصر سلطنتی باشد. این تالار یک مربع کامل است و یک گنبد بسیار زیبای چوبی دارد که به معنای هفت طبقه آسمان است. این تالار شاهد امضای تسلیم نامه گرانادا به شاه و ملکه کاتولیک، توسط سلطان بو عبدل (Boabdil) بوده است و در همین تالار شاه فردیناند موضوع سفر کریستف کلمب (Christopher Columbus) را، برای یافتن راهی به هندوستان مورد بررسی قرار داد.
هنگامی که به این محوطه وترد میشوید، باید بنشینید و با آسودگی ذهن خود را در وضعیتی مطلوب قرار دهید. اینجا مکان شماره یک فرهنگی و گردشگری اسپانیا است و از هر زاویه، هر ریزه کاری و هر بخش آن به دفعات بی شماری عکس گرفته شده است.
اما این مکان تا قرنها مورد بی توجهی قرار گرفته بود و مانند بسیاری از موارد مشابه در جهان، ارزش این بنا توسط یک خارجی به چشم آمد و مورد توجه همگان قرار گرفت. اما این شخص، واشنگتن اروینگ (Washington Irving) نویسنده آمریکایی، اولین خارجی که از این آبنمای بینظیر دیدن کرده است، نبود.
در ۱۸۱۲، نیروهای فرانسوی ارتش ناپلئون در این کاخ اقامت کردند و تنها کار مفیدی که برای خودشان انجام دادند، دزدیدن اشیا سنگین قیمت و سبک وزن کاخ بود. اما زمانی که اروینگ در اواخر دهه ۱۸۲۰ به گرانادا رسید، ماجرا دچار تغییری فاحش شد و داستانهای الحمرا (Tales of the Alhambra) او بیش از هر چیز در ستایش اسپانیای مسلمان نشین و گرانادا است و به واسطه این نوشته، کاخ الحمرا نیز جایگاه اصلی خود را بازیافت. محوطه شیران در نیمه دوم قرن ۱۴ و دوران حکومت محمد پنجم ساخته شده است. از این حیاط به سه اتاق زیبا وارد میشویم، تالار دو خواهر، تالار Abencerrajes، تالار شاهان. این سه تالار همراه با محوطه شیران حرم سرای کاخ سلطنتی را تشکیل میدهند.
جبل الطارق
محل جبلالطارق (در جنوب اسپانیا)
در سال 711.م/92. ق یک دسته از مسلمانان به رهبری طارق بن زیاد توانستند از این گذرگاه بخش اعظم اسپانیا را فتح کنند. نام وی در واژه جبلالطارق ابدی شده است. مالکیت این منطقه بین اسپانیا و بریتانیا مورد اختلاف است.
جزایر قناری
جزایر قَناری مجمعالجزایری است مرکب از هفت جزیره در اقیانوس اطلس، نزدیک به ساحل مراکش و یکی از ۱۷ منطقه خودمختار اسپانیا است. پایتخت آن لاس پالماس است.
مراکش نیز بر این جزیرهها ادعای مالکیت دارد.
نام قناری (پرنده) از نام این جزیرهها گرفته شده، چرا که این پرنده بومی این منطقه (و نیز منطقه مادیرا) است. نام منطقه از نام لاتین آن Insularia Canaria گرفته شده که به معنی "جزیره سگان" است. این نام را رومیان به خاطر سگان وحشی که در آنجا پراکنده بودند به این جزایر دادند.
"جزایر قناری" را در متنهای فارسی میانه «جاودان کَث» مینامیدند به معنای شهر جاودان و ایرانیان این جزایر را نقطه آغاز نیمروز (نصفالنهار) بشمار میآوردند. پس از حمله عربان و ترجمه کتابهای پهلوی به زبان عربی این اصلاح نیز به گونه "جزایر خالدات" به عربی ترجمه شد.
شهرهای مهم
بارسلون
منابع عربی و اسلامی نام این شهر را برشلونه و برصلونه گفتهاند.
اَندَلفس یکی از ۱۷ منطقه خودمختار کشور اسپانیا است. پایتخت آن شهر سویل است.
بازماندههای فراوانی از معماری موری (مراکشی) در اندلس بجا ماندهاست زیرا این منطقه واپسین دژ مقاومت مورها پیش از بازپسگیری این سامان از سوی پادشاهان کاتولیک بود که در سال ۱۴۹۲ تکمیل گشت. نامدارترین این آثار کاخ الحمراء در گرانادا، مزکوئیتا در کوردوبا و برجهای توره دل اورو و جیرالدا در سویل. از آثار باستانی مهم آن میتوان به مدینةالزهرا در نزدیکی کوردوبا اشاره کرد
رسومات خاص
فلامنکو
فلامنکو در حقیقت از 3 قسمت : رقص فلامنکو , آواز فلامنکو و موسیقی فلامنکو تشکیل شده.
خاستگاه این نوع موسیقی ایالت اندلس است، ولي مبدل به سمبل موسيقي اسپانيايي و حتي به طور كلي فرهنگ اسپانيايي شده است.این نوع موسیقی شامل تکنیکها و توکههای جالبی ست.
فلامنکو در ایران
استادان فلامنکو ایران عبارتاند از :سیمون ایوازییان - سپهرارجمندی (مقیم بلژیک - هدایت سهراب پرتوی-شاهین علوی- -منصور رسا- بهرام اقاخان - کاوه ناصحی-احسان فرامرزی پور- لوریس ایوازییان - مهران عابدی - مهدی محقق و... بعضی در فلامنکو اصیل و بعضی مدرن تبحر دارند. درسالهای اخیر تحولات بسیاری در فلامنکو صورت گرفته است.
جشن سن فرمین - گاوبازي
پامپلونا پایتخت ایالت ناوارا در شمال اسپانیا، شهری متوسط و نه چندان بزرگ با جمعیتی حدود دویست هزار نفر در نزدیکی مرز فرانسه است، که در فاصله 92 کیلومتری سنسباستین در 407 کیلومتری شمال غربی مادرید واقع شده است. از قرن نهم تا دوازدهم میلادی، ایالت ناوارسه به نام پادشاهی پامپلونا شناخته میشد. ایرونیا نام محلی شهر پامپلونا هم یک لغت باسکی به معنای «شهر» است. برای ناسیونالیستهای باسکی، پامپلونا یا ایرونیا به عنوان پایتخت تاریخی کشور باسک شناخته میشود.
مرکز تاریخی پامپلونا در سمت راست رودخانه آرگا زیرشاخة رود بزرگ ابرو قرار گرفته. این شهر به خاطر فستیوال سالانة سن فرمین مشهور است. وقتی ارنست همینگوی نویسندة نامدار آمریکایی در سال1923 برای اولین بار به تماشای یک مسابقة گاوبازی رفت، همسر خود هادلی را هم به همراه برد، چون معتقد بود این رویداد، اثر مثبتی روی پسرش که مدتی بعد به دنیا آمد، خواهد داشت.
در واقع همینگوی در کتاب خود تحت عنوان «خورشید هم طلوع میکند» (سال1926) این جشن محلی پامپلونا را به شهرت جهانی رساند. بعدها یکی از خیابانهای شهر به نام ارنست همینگوی نامگذاری شد. او همواره از طرفداران پر و پا قرص جشن سن فرمین و مسابقات گاوبازی بود؛ به طوری که بعد از مرگش در سال1961، دو بلیت مربوط به مسابقات گاوبازی آتی در پامپلونا در کشوی میز کاری او پیدا شد.
پامپلونا شهری عموما آرام است که هر سال در ششم جولای برای جشن سن فرمین ناگهان منفجر میشود. یک هفتة دیوانهکننده به طوری که به وضوح میتوانید شادی مردم را در اطراف خود حس کنید. مشهورترین رویداد، جشن دویدن گاوهای خشمگین در کوچههای باریک شهر است که در طول هفته (6 تا 14 جولای) هر روز ساعت 8 صبح شروع میشود و بیش از 5 دقیقه هم ادامه پیدا نمیکند.
البته این مسابقه تحت کنترل است و گاوها توسط حفاظهای تعبیه شده در مسیر خود هدایت میشوند. سن فرمین در اصل نام یک شخصیت مذهبی است که داستان او به زمان حکومت رومیها در اسپانیا بر میگردد، یعنی زمانی که تبلیغ دین مسیح ممنوع شده بود.
سن فرمین به همین جرم توسط رومیها گردن زده شد و طبق داستان، زنی از جمعیت پامپلونا با لباس یکدست سفید به سمت او رفت و سعی کرد تا جلوی خون سرخ را بگیرد. امروزه پوشیدن لباسهای یکدست سفید و بستن دستمال سرخ، در واقع نماد همان حادثة تاریخی است که بخشی از فستیوال سن فرمین را تشکیل میدهد.