«کویر لوت» ثبت جهانی شد
کویر لوت نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید؛ کویری که در میان ایرانیان به «دشت لوت» نیز شهرت دارد؛ نامی عجیب که تضاد میان «دشت» (به معنای سرزمین پست و همواری که از آبرفت رودها به وجود آمده و به دریا یا دریاچهای دایمی ختم میشود) و «لوت» (به معنای برهنه و عریان) در آن، بهترین توصیف از این سرزمین ویژه را به دست میدهد.
پس از ثبت «قناتهای ایرانی» در فهرست جهانی یونسکو در روز جمعه، «کویر لوت»، نخستین اثر طبیعی ایران و بیستویکمین اثر جهانی کشورمان، ساعاتی قبل (یکشنبه ۲۷ تیر) از سوی کمیته جهانی یونسکو به ثبت رسید و در کانون توجه جهانیان قرار گرفت. بدین ترتیب با احتساب دو اثر ثبت شده از ایران در این نشست در زمره میراثهای جهانی یونسکو، ایران با دو پله صعود، در رتبه ۱۱ جهان و پس از آمریکا (از لحاظ تعداد آثار ثبتی) قرار گرفت.
سابقه تمدنی به هزاره سوم پیش از میلاد میرسد؛ قدمت پنج هزار سالهای که کشف حدود سههزار اثر تاریخی از این منطقه بر آن مهر صحه میزند. از جمله این کشفیات میتوان به درفش پنج هزار ساله شهداد اشاره کرد که قدیمیترین درفش جهان محسوب میشود. این در حالی است که وجود دهها اثر تاریخی شامل قلعهها، کاروانسراها، آب انبار و وجود اکوسیستم و طبیعت بکر این منطقه را به الماس کویرهای جهان معروف کرده است.
در این منطقه وسیع، علاوه بر جاذبههای تاریخی، جاذبههای طبیعی بینظیری مانند کلوتهای شهداد، گیاهان منحصر به فرد و حتی گونههای جانوری خاص و کمیاب را میتوان سراغ گرفت. به این فهرست برخی اعداد و ارقام خاص را هم میتوان افزود. از جمله اینکه به باور برخی محققان این کویر، گرمترین نقطه زمین شناخته میشود و در سالهای ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷، و ۲۰۰۹ به عنوان گرمترین نقطه کره زمین اندازهگیری شده و در سال ۲۰۰۵ با ثبت دمای ۷۰.۷ درجه سانتیگراد، رکورد گرمترین دما در تمام زمین را به نام خود کرده است.
کویر لوت به سه واحد جغرافیایی لوت شمالی ـ که بیشتر از دو واحد دیگر کویری و پوشیده با شن و ماسه است)، لوت مرکزی ـ که کلوتها و تپههای ماسهای در آن قرار دارد ـ و لوت جنوبی ـ که غنیترین پوشش گیاهی این کویر را دارد ـ تقسیم میشود.
ثبت کویر لوت به عنوان نخستین میراث طبیعی کشورمان در زمره میراثهای جهانی یونسکو، از این روی حائز اهمیت است که بدانیم مسئولان کشورمان در سال های گذشته تلاش داشت تا کوه دماوند را به عنوان نخستین اثر طبیعی کشورمان در میراثهای جهانی به ثبت برساند که موفق به این کار نشد؛ اتفاقی که گویا دیگر در دستور کار ایشان نیست و حال و روز ناخوش این کوه، به ویژه در کوهپایههای جنوبی آن ـ که همواره مورد هجوم زمین خواران و معدن کاوان قرار دارد ـ میتواند از موانع شاخص در راه جهانی شدن مرتفعترین کوه کشورمان باشد.